พระบรมมหาราชวัง เป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์สมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช รัชกาลที่ 1 จนกระทั่งถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 สร้างขึ้นพร้อมสถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อแรกสร้างประกอบด้วย 3 ส่วน คือ พระมหาปราสาท พระราชมณเฑียรสถาน และ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม มีเนื้อที่ 132 ไร่ ในอดีตบริเวณที่ประทับของพระมหากษัตริย์มีการสร้างวัดไว้ภายในบริเวณพระบรมมหาราชวังด้วย เช่น ในสมัยกรุงศรีอยุธยามีการสร้างวัดพระศรีสรรเพชญ์ภายในที่ตั้งพระบรมมหาราชวัง จึงมีแบบแผนการก่อสร้างที่คล้ายคลึงกับในอดีตโดยมีวัดพระศรีรัตน ศาสดาราม อยู่ภายในบริเวณพระบรมมหาราชวัง ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 4 และรัชกาลที่ 5 เริ่มรับอิทธิพลจากตะวันตกทำให้สถาปัตยกรรมมีลักษณะผสมผสานทางตะวันตกมากขึ้น
ในปัจจุบัน พระบรมมหาราชวังใช้เป็นสถานที่ประกอบพระราชพิธีสำคัญต่าง ๆ ตามพระราชประเพณี เป็นที่รับแขกเมืองและพระราชอาคันตุกะ รวมทั้งเป็นที่ตั้งพระบรมศพและพระศพของพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นสูง พื้นที่พระบรมมหาราชวังจะแบ่งออกเป็นส่วนของวัดพระศรีรัตนศาสดาราม และเขตพระราชฐาน ซึ่งเป็นพื้นที่สำหรับเป็นที่ประทับและบริหารราชการแผ่นดินของพระมหากษัตริย์ เขตพระราชฐานนั้นแบ่งได้เป็น 3 ส่วน คือ เขตพระราชฐานชั้นหน้า เขตพระราชฐานชั้นกลาง และเขตพระราชฐานชั้นใน
เขตพระราชฐานชั้นหน้า นับตั้งแต่ประตูวิเศษไชยศรีถึงประตูพิมานไชยศรี รวมทั้งบริเวณรอบนอกกำแพงชั้นในของพระบรมมหาราชวัง ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของหน่วยราชการต่าง ๆ เช่น สำนักพระราชวัง สำนักราชเลขาธิการ ราชบัณฑิตยสถาน
เขตพระราชฐานชั้นกลาง นับตั้งแต่ประตูพิมานไชยศรีถึงประตูสนามราชกิจ ปัจจุบันใช้ประกอบพระราชพิธีสำคัญ ๆ เช่น พระราชพิธีบรมราชาภิเษก พระราชพิธีฉัตรมงคล เขตพระราชฐานชั้นกลางนี้เป็นที่ตั้งของปราสาทราชมณเฑียรซึ่งประกอบด้วย หมู่พระมหามณเฑียร หมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท หมู่พระมหาปราสาท และพระที่นั่งบริเวณสวนศิวาลัย
เขตพระราชฐานชั้นใน นับตั้งแต่ประตูสนามราชกิจจนถึงแถวเต๊ง (ตึกแถวยาวที่เคยเป็นกำแพงวังสมัยรัชกาลที่ 1) ทางด้านทิศใต้ เป็นเขตสำหรับผู้หญิงล้วน ผู้ชายที่อายุ 13 ปีขึ้นไปห้ามเข้า (ยกเว้นองค์พระมหากษัตริย์) เป็นที่ตั้งของพระตำหนัก ตำหนัก เรือน ของพระมเหสี พระราชเทวี พระชายา พระราชธิดา เจ้าจอมมารดา เจ้าจอม ข้าราชบริพารและข้าราชการฝ่ายใน ซึ่งปัจจุบันไม่ได้ใช้เป็นที่อยู่อาศัยของเจ้านายฝ่ายในอีกต่อไป
พระบรมมหาราชวังเปิดให้เข้าชมทุกวัน เวลา 08.30-16.30 น. ปิดขายบัตรเวลา 15.30 น. ชาวไทยไม่เสียค่าเข้าชม ชาวต่างชาติคนละ 500 บาท (รายละเอียดตามเอกสารแนบ) (โปรดแต่งกายสุภาพ) สอบถามข้อมูล โทร. 0 2623 5500 ต่อ 3100, 0 2224 3290 www.royalgrandpalace.th
บัตรอนุญาตเข้าชมพระบรมมหาราชวังสำหรับชาวต่างชาติ ราคา 500 บาท สามารถเข้าชมพระบรมมหาราชวัง วัดพระศรีรัตนศาสดาราม พิพิธภัณฑ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม และพระราชวังบางปะอิน หรือพระที่นั่งอนันตสมาคม แต่เนื่องจากพระราชวังบางปะอินได้แยกจำหน่ายบัตรอนุญาตเข้าชมและพระที่นั่งอนันตสมาคมมีการปิดปรับปรุง สำนักพระราชวังจึงได้จัดการเข้าชมการแสดงโขนทดแทนสถานที่ดังกล่าว โดยมีรอบจัดแสดงโขน ณ ศาลาเฉลิมกรุง ทุกวันจันทร์ – ศุกร์ วันละ 5 รอบ ดังนี้ 10.30 น., 13.00 น., 14.30 น., 16.00 น. และ 17.30 น. ความยาวการแสดงรอบละ 25 นาที โดยนักท่องเที่ยวจะได้บัตรเข้าชมโขนพร้อมกับบัตรอนุญาตเข้าชมพระบรมมหาราชวัง โดยมีรถบริการรับนักท่องเที่ยวจอดรับอยู่บริเวณด้านหน้าประตูวิมานเทเวศร์ ซึ่งเป็นประตูทางออกของพระบรมมหาราชวัง รถบริการรับนักท่องเที่ยวไปศาลาเฉลิมกรุง ออกก่อนรอบการแสดงเป็นเวลา 30 นาที สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศาลาเฉลิมกรุง โทร. 0 2224 4499
ขอบคุณข้อมูลจาก การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
